Türk Dili ve Edebiyatı Doktora Diploması

• Tarihî Türk lehçelerinin yazıldığı alfabeleri bilmek; bu alfabelerle yazılmış olan metinleri çeviri yazıya aktarmak; çeviri yazıya aktardığı metinleri Türkiye Türkçesi yazı diline aktararak üzerinde dil incelemesi yapabilme becerisine sahiptir.
• Çağdaş Türk lehçelerinin yazıldığı alfabeleri bilmek; bu alfabelerle yazılmış olan metinleri çeviri yazıya aktarmak; çeviri yazıya aktardığı metinleri Türkiye Türkçesi yazı diline aktararak üzerinde dil incelemesi yapabilme becerisine sahiptir.
• Divan edebiyatının bir dil ve kültür arkeolojisi alanı olarak çok anlamlılık özelliği, poetikası, hayat ve toplumla olan ilişkisi, disiplinler arası ilişkileri, dil, kültür ve medeniyetimize olan katkıları ile günümüz edebiyatına olan etkilerini açıklayabilme becerisine sahiptir.
• Edebî dönemler, edebî akımlar ve şahsiyetler üzerinde mesleki sorumluluk bilinciyle bilimsel, edebî ve disiplinler arası araştırmalar yapma becerisine sahiptir.
• Türk edebiyatının başlangıç devirlerinden 19. yüzyılın sonlarına kadar varlığını sürdüren eski Türk edebiyatının tarihini, evrelerini, gelişimini, dönem özelliklerini başlıca akım, ekol, edebî çevre, yazar ve şairlerin manzum ve mensur eserleriyle açıklama becerisine sahiptir.
• Halk biliminin tarihi, gelişimi ve ülkemizde halk biliminin günümüze kadar geçirmiş olduğu bilimsel olgunlaşma süreci, bu sürece etki eden bilim adamları ve çalışmaları bilgilerine sahip olma becerisine sahiptir.
• Halk bilimi yöntem ve tekniklerini anlama, inceleme ve yorumlama konusunda modern bilim, düşünce, kültür, kuram ve yöntemleri bilmek ve bunları folklor araştırma alanları üzerinde nüfuzlu bir biçimde uygulayabilecek yeterlilik ve yetkinliğe sahip olma becerisine sahiptir.
• Halk biliminin diğer bilim dalları (antropoloji, etnoloji, sosyoloji, edebiyat, tarih, teoloji, psikoloji vb.) ile olan ilişkilerini öğrenme becerisine sahiptir.
• Halk bilimi alan araştırmalarında kullanılacak alan araştırmaları ile ilgili metot, teknik ve yöntemleri ve bunları alan araştırmalarında nasıl kullanacağını bilme becerisine sahiptir.
• Türkiye Türkçesinin Anadolu ve Rumeli ağızlarından derlenmiş metinleri okumak, anlamak ve çözümleme becerisine sahiptir.
• Yeni Türk edebiyatı tarihini, edebiyat tarihinin esas sorunlarına ve edebiyat tarihçiliğinin görüş ve esaslarına uygun olarak bilimsel bir şekilde inceleyebilmek ve değerlendirebilme becerisine sahiptir.
• Edebî metinleri okuma, anlama, inceleme ve yorumlama konusunda modern edebiyat, düşünce, kültür kuram ve yöntemleri bilmek ve bunları metinler üzerinde nüfuzlu bir biçimde uygulama becerisine sahiptir.
• Türkçeyi doğru, güzel, etkin, iyi bir iletişime ve anlamaya imkân sağlayacak bir şekilde ve estetik olarak kullanabilme becerisine sahiptir.
• Türkiye Türkçesini ses, biçim, dizim, anlam ve söz varlığı açısından anlama, yorumlama ve çözümleme gibi becerilere sahip olma becerisine sahiptir.
• Atatürk ilkeleri konusunda bilinçli ve inkılap tarihi konusunda bilgi sahibi olma becerisine sahiptir.
• Türk Dili ve Edebiyatı alanında yapılmış güncel araştırmaları takip edebilecek ve meslektaşları ile iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dil bilgisine sahiptir.

Doktora programının ders döneminde sınavlar yazılı, sözlü, uygulamalı, yazılı-uygulamalı veya sözlü-uygulamalı yapılabilir. Ders başarı notu, 100 üzerinden en az 75 olmalıdır. Öğrenci, derslerini tamamlamasını izleyen yarı yılda yeterlik sınavına alınır. Yeterlik sınavı yazılı ve sözlü olarak iki bölüm hâlinde yapılır. Yazılı sınavda en az 75 puan alarak başarılı olan öğrenci sözlü sınava alınır. Sınav jürileri öğrencinin yazılı ve sözlü sınavlardaki başarı durumunu değerlendirerek öğrencinin başarılı veya başarısız olduğuna salt çoğunlukla karar verir.
Doktora yeterlik sınavını başarı ile tamamlayan öğrenci, en geç altı ay içinde yapacağı araştırmanın amacını, yöntemini ve çalışma planını kapsayan tez önerisini tez izleme komitesi önünde sözlü olarak savunur. Tez önerisi kabul edilen öğrenci, her 6 ayda tez izleme komitesine rapor vererek tez çalışmasını yürütür. Tezini tamamlayan öğrenci tez savunma sınavına alınır ve bu sınavda tezinin doktora tez jürisi tarafından kabul edilmesi durumunda başarılı sayılır.

Doktora programına başvurmak için;
1. Tezli yüksek lisans diplomasına sahip olan adayların ALES veya eş değeri sayılan uluslararası sınavlardan sözel puan türünde en az 60; sekiz yarıyıllık lisans diploması ile başvuranların (bütünleşik doktora) ALES veya eş değeri sayılan uluslararası sınavlardan sözel puan türünde en az 80 standart puana sahip olmak,
2. Ana dilleri dışında YÖK tarafından kabul edilen merkezî yabancı dil sınavları ile eş değerliği kabul edilen uluslararası yabancı dil sınavlarından en az 55 puan veya ÖSYM tarafından eş değerliği kabul edilen uluslararası yabancı dil sınavlarından bu puan muadili bir puan almak,
3. Lisans mezunu adayların 4 üzerinden en az 3 veya YÖK’ün belirlediği eş değer not ortalamasına sahip olmak,
4. Jüri tarafından sözlü ve yazılı olarak yapılacak bilim sınavında başarılı olmak gerekir.
5. Bir adayın başarı notu, sözel puan türünden ALES veya eş değeri sayılan uluslararası sınavlardan alınan puanın %50’si; YÖK tarafından geçerli sayılan veya ÖSYM tarafından eş değer olarak kabul edilen dil sınavlarından alınan puanın %10’u; mülakat sınavının %10’u, yazılı sınav notunun %20’si; yüksek lisans diploması ile başvuran adaylar için yüksek lisans not ortalamasının %10’u, lisans diploması ile başvuran adaylar için lisans not ortalamasının %10’unun toplamıdır.

Mezunlar, üniversitelerde Türk Dili ve Edebiyatı alanına yönelik bölümlerde çalışabilir; akademik sahada çalışmalarına devam edebilir.

Yeterlilik sürekli geçerlidir